زن و انتخابات

محمد مجتهد شبستری

دوست گرامی دکتر عبدالکریم سروش در سخنرانی اخیرشان که با عنوان چهلمین سالگرد انقلاب ایراد شده به مناسبتی از یک کتاب یاد کرده‌اند که حاوی ۵ مقاله از پنج نویسنده می‌باشد که یکی از آنان محمد مجتهد شبستری است.
این کتاب که نام آن «زن و انتخابات» است در دهۀ سی شمسی در حوزۀ علمیۀ قم و زمان زعامت آقای بروجردی نوشته شده و موضوع آن مخالفت با اعطاء حق رأی و کاندیداتوری به زنان در انتخابات از سوی حکومت شاه است.
آقای سروش گفته‌اند این کتاب به دستور آقای بروجردی نوشته شده و آقای شبستری در مقالۀ خودش که در این کتاب آمده استدلال کرده است که چون حجم مغز زنان کمتر و کوچک‌تر از حجم مغز مردان است آنان حق دخالت و مباشرت در امور سیاسی را ندارند و این حق مخصوص مردان است. چند سال قبل نیز به مناسبت دیگری ایشان همین مطلب را اظهار کرده بودند.
نمی‌دانم این اشتباه چگونه برای دکتر سروش پیش آمده است. اولاً، آن کتاب به ابتکار خود نویسندگان نوشته شد و نه دستور آقای بروجردی. ثانیاً، مقالۀ صاحب این قلم در آن کتاب یک مقالۀ صرفاً فقهی است که استدلال‌های فقهی مراجع شیعه و سنی در باب مخالفت با حق رأی و ریاست زنان را توضیح داده است و هیچگونه سخنی از مغز زن و مرد در آن مقاله به‌میان نیامده است.
در فصلنامۀ مدرسه شمارۀ ۶ آقای جلال توکلیان در مقالۀ زیست مجتهد شبستری توضیحاتی دربارۀ آن کتاب داده و تصریح کرده که مقالۀ شبستری در آن کتاب یک مقالۀ فقهی استدلالی است و لاغیر.
واضح است که اینجانب چندین دهه است که از آن قبیل استدلال‌های فقهی عبور کرده‌ام.